W wodach jezior występują najczęściej płocie, leszcze, karpie, sandacze, szczupaki, węgorze, okonie i liny.

Przepływające przez gminę rzeki należą do typu nizinnego i mają stosunkowo wyrównane przepływy w ciągu roku. Największa rzeka to Wel, która swój początek bierze z jeziora Dąbrowa Wielka i Dąbrowa Mała położonych koło Dąbrówna (długość rzeki 118 km). Rzeka przepływa przez Jezioro Lidzbarskie, a następnie wpada do Drwęcy.

Wel usytuowana jest w malowniczym krajobrazie, wraz z 10 jeziorami przez które przepływa, stanowi ciekawą trasę spływów kajakowych. Wody swe toczy początkowo spokojnie szerokimi równinami, aż w końcu tworzy rwącą rzekę o charakterze górskim. Na terenie gminy na dość niedużym odcinku przepływa rzeka Wkra zwana popularnie Działdówką. Rzeka płynie od wsi Nowy Dwór w kierunku Zielunia. Jej stopień czystości zawarty jest w II i III klasie. W rzekach najczęściej występują: leszcze, karpie, węgorze, okonie, szczupaki i liny.

Dużym bogactwem gminy są lasy, które zajmują powierzchnię 10651 ha. Głównym składnikiem drzewostanu jest sosna, brzoza, dąb, klon, olsza i świerk. Obok drzew występuje tu często jałowiec, a na nieco żyźniejszych glebach leszczyny, maliny i jeżyny. W miejscach wilgotnych spotkać można bez czarny i koralowy oraz kruszynę, bluszcz i nieco rzadziej wilcze łyko. Do najpospolitszych grzybów należą: gąski, maślaki, borowiki i koźlanki.

Spotyka się tu różne, dziko żyjące zwierzęta. Najczęściej lisa, jelenia, sarnę, dzika i zająca. Spośród ptaków występują różne gatunki dzikich kaczek oraz sowy błotne, puchacze, kanie rude, gołębie siniaki, żurawie, gęgoły krzykliwe, kuropatwy, bociany białe i czarne.

(Fot. Pixabay / CC0)